Jedan od najboljih način da osmislite svoje vikende je putovanje i obilazak barem onih predjela i gradova koji su vam na dohvat ruke, a koje možda niste imali prilike vidjeti ranije. Tako je na red došao i Bolcano (Bolzano), a etnički Nijemci koji tu žive zovu ga Bocen (Bozen). Od Insbruka je nekih tri sata, vozom, sa presjedanjem u pograničnom Breneru.
Tirol, onaj sjeverni, je naravno u Austriji, jedna od njenih saveznih pokrajina, ali postoji i drugi, italijanski Tirol – Južni Tirol, i upravo je Bolcano njegov glavni grad. Prethodno sam se malo informisao o tom Južnom Tirolu, hmm, zanimljiv je po dosta toga, politički i historijski posebno; tako saznadoh da ima onaj talijanski: Trentino- Alto Adige, gdje se govori talijanski jezik, a onaj sa većinskim govornicima njemačkog jezika je ustvari taj Južni Tirol, ili Südtirol.
Inače je čitavo ovo područje bilo dio Austro-Ugarske, do 1919.godine, kada je pripojeno Italiji, kao rezultat ishoda Prvog svjetskog rata (velike bitke su se vodile ovdje, između talijanskih i austrijskih snaga). Burno je, za stanovnike ove regije, bilo i u narednim decenijama 20.vijeka: za Musolinijevog režima prisilna talijanizacija, zabrana naziva “Tirol”, pa onda dogovor dvojice diktatora da se njemačko stanovništvo preseli, pa nakon Drugog svjetskog rata njihovo vraćanje u matične zemlje, pa okupacija od strane Njemačke 1943., pa ponovo preuzimanje, 1945.godine, od strane Italijana.
Ustav iz 1947. dao je regiji veliku autonomiju, a oba jezika su postala potpuno ravnopravna…uz teškoće u realizaciji ovih “papirnatih” zamisli – tek je 1971. dogovorena velika autonomija i obećanje Austrije da se neće miješati u poslove “sunarodnika” – tek tada, dakle, prestaju separatističke prijetnje, a iskorak naprijed, dodatno, učinjen je ulaskom Austrije u EU, 1995 – međugranična saradnja postaje još bolja, naravno.
Dug put …ali rješenje za sve, ipak, postignuto:)
Mada mi talijanski naziv “Bolcano” ljepše zvuči, prikloniću se ovom njemačkom “Bocen”, zbog većinskog stanovništva (a i njemački , ipak, poznajem bolje). Grad je nekako “uglavljen” između Dolomita i brežuljaka sa vinogradima – jedinstvena je kombinacija Alpi i mediteranskog šmeka. Sve počinje sa prostranim trgom “Waltherplatz” (nazvanom tako po njemačkom srednjevjekovnom pjesniku Valteru fon der Fogelvajdeu), oko kojeg su brojni kafići i restorani; tu je glavna gradska crkva, “der Dom”, kako ovdje kažu, posvećena Bogorodičinom uspenju – izvori navode da potiče još iz 6. vijeka.
I onda Altstadt – stari grad, sa Laubengasse – starom ulicom iz 12. vijeka, trgovački centar sa mnoštvom radnji… Stari grad je srce Bocena: trgovi, tržnice, kafei, predivne fasade zgrada – i sve to datira iz ranijih vijekova – crkve, samostani…
Najveća atrakcija Bocena se nalazi u njegovom Arheološkom muzeju: tamo je čuveni Ötzi (Eci) – glečerska mumija koja je 1991. pronađena u Ectalskim Alpama (Ötztaler Alpen). Naučnici su mišljenja da je ovaj “ledeni čovjek” preminuo prije nevjerovatnih 5300 godina, a održao se, mumificirao, zahvaljujući ledu; tu je i rekonstrukcija njegovog izgleda, kao i odjeće.
Bocen ima svoje uspinjače – žičare, za ljubitelje visina – svake 4 minute starta
nova gondola, za one željne “pogleda odozgo”.
Shopping? Ima i toga, naravno, pogotovo kad se nema sreće s vremenom – centar “Twenty” nudi 60 prodavnica, restorane, čak i kino.
I još dosta toga ima…dolazim svakako još koji put.
Aufwiedersehen Bozen, Arrivederci Bolzano 🙂
By Andreas